Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί μία εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων και είναι αποτέλεσμα της προοδευτικής φθοράς του αρθρικού χόνδρου. Στην οστεοαρθρίτιδα γόνατος, ο αρθρικός χόνδρος του μηρού, της κνήμης και της επιγονατίδας καταστρέφεται, με αποτέλεσμα η κίνηση των οστών αυτών να προκαλεί τριβή, πόνο, πρήξιμο και δυσκαμψία του γόνατος.
Ποιους προσβάλει η οστεοαρθρίτιδα γόνατος;
Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας στο γόνατο. Συνήθως προσβάλει άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών. Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, η πάθηση εμφανίζεται και σε πιο νέα άτομα ως αποτέλεσμα κάποιου τραυματισμού του γόνατος (ρήξη συνδέσμου, κάταγμα, παλαιό χειρουργείο).
Ποια είναι τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας γόνατος;
Η πιο κοινή αιτία της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι η ηλικία. Ωστόσο, διάφοροι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της.
- Ηλικία, η φυσική φθορά του χόνδρου καθώς ένα άτομο μεγαλώνει.
- Βάρος, επιβαρύνει όλες τις αρθρώσεις, ειδικά τα γόνατα.
- Κληρονομικότητα, περιλαμβάνει γονίδια που προδιαθέτουν στην εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο.
- Φύλλο, οι γυναίκες εκδηλώνουν συχνότερα και σε εντονότερο βαθμό οστεοαρθρίτιδα γόνατος, σε σχέση με άντρες αντίστοιχης ηλικίας.
- Επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί, είναι συνήθως αποτέλεσμα του τύπου εργασίας που κάνει ένα άτομο. Άτομα με επαγγέλματα που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις και έντονη καταπόνηση των γονάτων, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα του γόνατος λόγω της συνεχούς πίεσης στην άρθρωση.
- Αθλητισμός, οι αθλητές που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, το τένις ή το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο. Αυτό σημαίνει ότι οι αθλητές πρέπει να λάβουν προφυλάξεις για να αποφύγουν τραυματισμούς.
- Άλλες ασθένειες, όπως πχ ρευματικά και αιματολογικά νοσήματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος;
Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος μπορεί να περιλαμβάνουν:
- πόνο κατά την κίνηση της άρθρωσης
- πρήξιμο
- ευαισθησία στην έσω και στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος
- δυσκαμψία στο γόνατο, ειδικά με το πρωινό ξύπνημα. Τα άτομα με αρθρίτιδα συχνά αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα όταν οι αρθρώσεις τους έχουν ζεσταθεί μετά από ήπια κίνηση.
- απώλεια ελαστικότητας
- αίσθημα κριγμού/κλειδώματος/κλικ της άρθρωσης
Πως γίνεται η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας;
Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας γόνατος περιλαμβάνει αρχικά την κλινική εξέταση από τον ορθοπαιδικό χειρουργό και τη λήψη του ιστορικού. Η κλινική διάγνωση επιβεβαιώνεται με ακτινογραφίες, οι οποίες δείχνουν βλάβη στους χόνδρους και παραμόρφωση της άρθρωσης.
Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας γόνατος
Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας εξαρτάται από το στάδιο της πάθησης, αλλά και από την ηλικία του ασθενούς. Οι πρωταρχικοί στόχοι της θεραπείας της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι η ανακούφιση του πόνου και η ανάκτηση της κινητικότητας της άρθρωσης. Στα πρώτα στάδια της θεραπείας συστήνεται η συντηρητική αντιμετώπιση της πάθησης. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:
- Απώλεια βάρους
- Ενδυνάμωση του γόνατος, με ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων
- Φυσικοθεραπείες
- Αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή φάρμακα, σε σχετικά νέους ασθενείς
- Ενδοαρθρικές ενέσεις υαλουρονικού
- Ενδοαρθρικές εγχύσεις βιολογικών παραγόντων σε αρχικά ή μέτρια στάδια της πάθησης
Σε περιπτώσεις όπου η συντηρητική θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα, τότε προτείνεται η χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης. Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει:
- Αρθροσκόπηση γόνατος, όταν η πάθηση βρίσκεται στα αρχικά στάδια και ο ασθενής είναι νέος με έντονη αθλητική δραστηριότητα, τότε η αρθροσκόπηση μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων για ένα χρονικό διάστημα. Στόχος της αρθροσκόπησης είναι ο καθαρισμός των φθαρμένων αρθρικών επιφανειών και η αφαίρεση τυχόν οστεοχόνδρινων τεμαχίων που κυκλοφορούν ελεύθερα εντός του γόνατος και μπορεί να προκαλούν δυσκαμψία και εμπλοκή (block -κλείδωμα) της άρθρωσης.
- Αρθροπλαστική γόνατος, αποτελεί την οριστική λύση της πάθησης. Κατά την αρθροπλαστική αφαιρείται ο κατεστραμμένος χόνδρος και αντικαθίσταται με μεταλλικά προθέματα ισχυρών μετάλλων (τιτανίου ή χρωμίου-κοβαλτίου) που αποκαθιστούν τις αρθρικές επιφάνειες. Με την αρθροπλαστική, αποκαθίσταται η ανατομία και η λειτουργικότητα του γόνατος και ο ασθενής κερδίζει ξανά τη χαμένη ποιότητα ζωής του. Ειδικότερα σήμερα, με την εφαρμογή της ρομποτικής αρθροπλαστικής γόνατος, τα προθέματα τοποθετούνται με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια στην ανατομική θέση του κάθε αρθριτικού γόνατος, με αποτέλεσμα να εξασφαλίζεται η μακροχρόνια επιβίωσή τους και να περιορίζεται στο ελάχιστο η πιθανότητα για αναθεώρηση (επανάληψη) της αρθροπλαστικής μελλοντικά.
Η υποτίμηση των συμπτωμάτων της πάθησης μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμα προβλήματα στο γόνατο και στις γειτονικές αρθρώσεις (ισχίο, ποδοκνημική, σπονδυλική στήλη). Κάθε στάδιο της νόσου, χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης και κάθε ασθενής εμφανίζει μια ξεχωριστή οστεοαρθρίτιδα γόνατος που χρήζει εξατομικευμένης θεραπείας, προσαρμοσμένης στη σοβαρότητα της πάθησής του και στις λειτουργικές του ανάγκες. Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό Γεώργιο Κόλλια για μια εξατομικευμένη διάγνωση και αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας γόνατος.
