Πόνος στον Ώμο: Που οφείλεται;

Ο πόνος στον ώμο είναι ένα αρκετά κοινό πρόβλημα. Υπάρχουν πολλές καταστάσεις και παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν πόνο στον ώμο. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο πόνος θα βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου με την κατάλληλη θεραπεία. Στα νεότερα άτομα, ο πόνος είναι πιθανότερο να οφείλεται σε ατύχημα ή τραυματισμό ενώ, σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ο πόνος είναι αποτέλεσμα χρόνιας εκφυλιστικής διαδικασίας. Για να μπορέσει ο ασθενής να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες, είναι απαραίτητη η σωστή διάγνωση και η αντίστοιχη θεραπεία.

Η ανατομία του ώμου

Ο ώμος αποτελεί την πιο ευκίνητη άρθρωση όλου του σώματος και σχηματίζεται από τρία οστά, το βραχιόνιο, την ωμοπλάτη και την κλείδα. Αποτελείται από δύο αρθρώσεις:

• γληνοβραχιόνιο άρθρωση – όπου το οστό του βραχίονα συνδέεται με την ωμοπλάτη
• ακρωμιοκλειδική άρθρωση – όπου το ακρώμιο (η κορυφή της ωμοπλάτης) συναντά την κλείδα

Οι αρθρώσεις αυτές συγκρατούνται από έναν υμένα συνδετικού ιστού, τον αρθρικό θύλακο  ο οποίος παράγει το αρθρικό υγρό που λιπαίνει και θρέφει την άρθρωση. Τέλος, μεγάλος αριθμός συνδέσμων και μυών βρίσκονται γύρω από την άρθρωση προκειμένου να προσφέρουν σταθερότητα και έλεγχο των κινήσεων.

Που οφείλεται ο πόνος στον ώμο;

Υπάρχουν πολλά αίτια που προκαλούν πόνο στον ώμο.

• Οστεοαρθρίτιδα. Ο αρθρικός χόνδρος είναι ένας λείος, μαλακός ιστός που καλύπτει τα άκρα των οστών που σχηματίζουν μια άρθρωση. Ο υγιής αρθρικός χόνδρος βοηθά τις αρθρώσεις να κινούνται ομαλά. Με την πάροδο του χρόνου ο χόνδρος μπορεί να φθαρεί ή μπορεί να καταστραφεί λόγω τραυματισμού ή ατυχήματος, γεγονός που οδηγεί στην ανάπτυξη αρθρίτιδας ώμου.
• Φλεγμονή. Για παράδειγμα, ο παγωμένος ώμος, είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται όταν ο αρθρικός θύλακος χάνει την ελαστικότητά του και συρρικνώνεται. Ως αποτέλεσμα, ο ώμος γίνεται επώδυνος και δυσκίνητος. Ο παγωμένος ώμος μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα άλλης πάθησης (π.χ. Διαβήτης) ή χρόνιας ακινητοποίησης (π.χ. λόγω χειρουργικής επέμβασης ή τραυματισμού) . Άλλες επώδυνες φλεγμονές είναι η τενοντίτιδα ώμου, και η ασβεστοποιός τενοντίτιδα ώμου.
• Τραυματισμός. Βασικές τραυματικές αιτίες πόνου του ώμου, είναι το κάταγμα, το εξάρθρημα, η ρήξη τένοντα και η μυική θλάση.  Το κάταγμα (σπασιμο) ενός οστού είναι αποτέλεσμα κάκωσης μεγάλης βίας. Το εξάρθρημα ώμου παρατηρείται σε σοβαρό τραυματισμό των συνδέσμων της άρθρωσης και απαιτεί άμεση ανάταξη.
• Προβλήματα στον αυχένα και στην ωμοπλάτη. Προβλήματα με τα νεύρα του αυχένα και τους μύες της ωμοπλάτης  μπορεί επίσης να είναι πηγή πόνου στον ώμο. Ο πόνος αυτός  μπορεί να ακτινοβολεί στο πίσω μέρος της άρθρωσης του ώμου ή και στο εξωτερικό του άνω βραχίονα.

Πόνος στον ώμο: Διάγνωση

Η διάγνωση για τον πόνο στον ώμο περιλαμβάνει κλινική εξέταση, ακτινογραφία, υπέρηχο και σε κάποιες περιπτώσεις μαγνητική τομογραφία.

• Η κλινική εξέταση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθος της διάγνωσης. Ένας έμπειρος ορθοπαιδικός μπορεί εύκολα να ανακαλύψει την αιτία του πόνου στον ώμο, χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες κλινικές δοκιμασίες.
• Οι ακτινογραφίες μπορούν να αναδείξουν αλλοιώσεις των οστών όπως πχ αρθρίτιδα στην άρθρωση του ώμου ή κατάγματα. Ωστόσο, οι ακτινογραφίες δεν εμφανίζουν αλλαγές ή προβλήματα με τους μαλακούς ιστούς (π.χ. μύες, τένοντες).
• Ο υπέρηχος χρησιμοποιείται συνήθως για τη διερεύνηση ρήξης ή φλεγμονής του στροφικού πετάλου . Είναι ένα χρήσιμο και οικονομικό εργαλείο και μπορεί να παρέχει ενδείξεις για τον προσδιορισμό της πηγής του πόνου.
• Η μαγνητική τομογραφία συνήθως δεν είναι η πρώτη επιλογή που χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση του πόνου στον ώμο. Χρησιμοποιείται συνήθως για τη διερεύνηση των μαλακών ιστών που βρίσκονται στο βάθος της άρθρωσης και δεν μπορούν να αξιολογηθούν από τις ακτινογραφίες ή τον υπέρηχο.

Ποια είναι η αντιμετώπιση του πόνου του ώμου;

Ανάλογα με τη σοβαρότητας της πάθησης ή του τραυματισμού που προκαλεί τον πόνο επιλέγεται η αντίστοιχη θεραπεία. Συνήθως, το πρώτο στάδιο αντιμετώπισης είναι η συντηρητική θεραπεία που περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, παγοθεραπεία, ανάπαυση, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και σε κάποιες περιπτώσεις ένεση κορτιζόνης ή βιολογικών παραγόντων. Εάν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία, ο ασθενής επαναξιολογείται .

Σε αποτυχία της συντηρητικής αντιμετώπισης ή σε πολύ σοβαρές παθήσεις, η οριστική θεραπεία είναι συνήθως χειρουργική.

Εάν ο πόνος στον ώμο δεν έχει αρχίσει να υποχωρεί σε μία ή δύο βδομάδες, τότε είναι καλό να επισκεφθείτε έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό. Η υποτίμηση του πόνου μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση του προβλήματος και  σε δυσκολότερη αντιμετώπισή του μελλοντικά. Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό Γεώργιο Κόλλια για μία εξατομικευμένη διάγνωση του πόνου του ώμου.