Αρθροπλαστική γόνατος επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality)
Η αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί την οριστική θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος. Πρόκειται για χειρουργική θεραπεία και περιλαμβάνει την αφαίρεση των κατεστραμμένων αρθρικών επιφανειών του μηρού και της κνήμης και την αντικατάστασή τους από μεταλλικές προθέσεις. Οι προθέσεις προσομοιάζουν στο σχήμα και στο μέγεθος με τις φυσιολογικές αρθρικές επιφάνειες και εξασφαλίζουν μια ανώδυνη και εύκολη κίνηση στο γόνατο. Ανάμεσα στην πρόθεση του μηρού και στην αντίστοιχη της κνήμης, παρεμβάλλεται μία πρόθεση πολυαιθυλενίου (ανθεκτικό πλαστικό) προκειμένου να απορροφούνται οι κραδασμοί και να μειώνονται στο ελάχιστο οι τριβές κατά τις κινήσεις των προθέσεων.
Προκειμένου να εφαρμόσουμε την αρθροπλαστική γόνατος, απαιτείται πάντα ένας πολύπλοκος προεγχειρητικός σχεδιασμός. Στόχος μας κάθε φορά, είναι η διόρθωση των παραμορφώσεων του γόνατος και η αποκατάσταση του άξονα της άρθρωσης, έτσι ώστε οι προθέσεις που θα τοποθετήσουμε, να δέχονται ομοιόμορφα τα φορτία που παράγονται κατά τις κινήσεις του γόνατος.
Η σωστή τοποθέτηση των προθέσεων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την μακροχρόνια επιβίωσή τους. Ωστόσο, η ιδανική θέση τοποθέτησης των προθέσεων διαφέρει από γόνατο σε γόνατο και είναι εντελώς ξεχωριστή σε κάθε ασθενή. Επομένως, ο ορθοπαιδικός χειρουργός οφείλει να έχει τη γνώση και την εμπειρία ώστε να υπολογίζει αυτή την ιδανική θέση σε κάθε γόνατο που χειρουργεί και να επιτυγχάνει ένα άριστο κάθε φορά μετεγχειρητικό αποτέλεσμα.
Με την κλασική μέθοδο της ολικής αρθροπλαστικής, ο υπολογισμός της θέσης των προθέσων γίνεται με τη χρήση ενδοαυλικών οδηγών. Οι οδηγοί αυτοί εισάγονται κατά μηκος του εσωτερικού του μηριαίου και της κνήμης και μας καθορίζουν τη διεύθυνση των οστών αυτών. Με τον τρόπο αυτό, καθορίζεται ο ανατομικός άξονας του μηριαίου και της κνήμης και παράλληλα υπολογίζονται οι γωνίες στροφής και κλίσης των αντίστοιχων αρθρικών επιφανειών. Με βάση αυτούς τους υπολογισμούς, ο ορθοπαιδικός χειρουργός καθορίζει την ιδανική θέση τοποθέτησης των προθέσεων για κάθε γόνατο.
Η ραγδαία ανάπτυξη της ιατρικής τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια έχει προσφέρει στην ορθοπαιδική κοινότητα, πλήθος εργαλείων που υπόσχονται την απλοποίηση της παραπάνω διαδικάσίας, με στόχο τη μείωση του χειρουργικού χρόνου και τον ακόμα πιο ακριβή υπολογισμό της ιδανικής θέσης των προθέσεων.
Στα πλαίσιο αυτό εντάσσεται η χρήση 3D εκτυπωτών, ρομποτικών βραχιόνων και ψηφιακών πλοηγών, που προσφέρουν αξιόπιστα χειρουργικά αποτελέσματα, συγκρίσιμα με αυτά της κλασικής μεθόδου.
Συνέχεια σε αυτή την αλματώδη τεχνολογική εξέλιξη αποτελεί η χρήση έξυπνων γυαλιών (smartgrasses) που χρησιμοποιούν την τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας.
Στο σκελετό των έξυπνων γυαλιών υπάρχει ειδική κάμερα και υπολογιστής. Η κάμερα, μέσω της τεχνολογίας της επαυξημένης πραγματικότητας, αναγνωρίζει τη θέση των αντικειμένων στο χώρο και τα δεδομένα που συλλέγει μεταφέρονται και επεξεργάζονται από τον υπολογιστή των γυαλιών.
Ο ορθοπαιδικός χειρουργός φορώντας τα “έξυπνα” γυαλια, ξεκινά να εφαρμόζει την κλασική μέθοδο της ολικής αρθροπλαστικής και παρακάμπτει το στάδιο των ενδοαυλικών οδηγών, τοποθετώντας σε κατάλληλες θέσεις της άρθρωσης ειδικούς επιφανειακούς οδηγούς. Η κάμερα αναγνωρίζει τη θέση των οδηγών, καθορίζει τη θέση του γόνατος στο χώρο και παράλληλα υπολογίζει τους ανατομικούς άξονες του μηριαίου και της κνήμης. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων εμφανίζονται στην οθόνη των γυαλιών και αυτόματα, ο ορθοπαιδικός έχει στη διάθεσή του όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να καθορίσει ττην ιδανική θέση των προθέσεων για το γόνατο που χειρουργεί κάθε φορά.
Ουσιαστικά, μέσω της νέας αυτής τεχνολογίας, γίνεται σε πραγματικό χρόνο εισαγωγή των ψηφιακών δεδομένων στο οπτικό πεδίο του ορθοπαιδικού χειρουργού.
Τα πλεονεκτήματα που υπόσχεται η νέα αυτή μέθοδος είναι τα εξής:
- Μείωση του χειρουργικού χρόνου
- Μείωση της πιθανότητας επιπλοκών που σχετίζονται με τη χρήση ενδοαυλικών οδηγών
- Ακρίβεια χιλιοστού στον καθορισμό της ιδανικής θέσης των προθέσεων
- Συμβατότητα με όλους τους τύπους αρθροπλαστικών
- Αποφυγή επιπλέον τομών στο μηρό και την κνήμη (όπως συμβαίνει στην περίπτωση ρομποτικών συστημάτων για την τοποθέτηση ειδικών βελονών-οδηγών)
- Ευκολία χρήσης
- Μικρό σχετικά κόστος σε σχέση με το προσφερόμενο όφελος
Η έως τώρα εμπειρία μας με την ολική αρθροπλαστική γόνατος επαυξημένης πραγματικότητας είναι ιδιαίτερα ευχάριστη και το μετεγχειρητικό αποτέλεσμα που προσφέρει είναι εξαιρετικό και συγκρίσιμο με το αντίστοιχο της κλασικής αρθροπλαστικής.
