Οστεοαρθρίτιδα

Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα ;

Με τον όρο “οστεοαρθρίτιδα” αναφερόμαστε στην εκφύλιση και στη σταδιακή καταστροφή του αρθρικού χόνδρου μίας άρθρωσης. 

Πρόκειται για εκφυλιστική πάθηση, η οποία, συνεχώς επιδεινώνεται, με διαφορετικό ρυθμό για κάθε ασθενή. 

Γενικά, η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζει εξάρσεις και υφέσεις. 

Προϊόντος του χρόνου, οι εξάρσεις γίνονται συχνότερες και περισσότερο έντονες ενώ, τα μεσοδιαστήματα των υφέσεων σταδιακά μειώνονται. 

Τι είναι ο αρθρικός χόνδρος;

Ο αρθρικός χόνδρος αποτελεί ένα λεπτό και ελαστικό στρώμα συνδετικού ιστού που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες. 

Η παρουσία του αρθρικού χόνδρου καθιστά τις αρθρικές επιφάνειες λείες και μαλακές, εξασφαλίζοντας την ομαλή και ανώδυνη μεταξύ τους κίνηση. 

Ωστόσο, με την πάροδο της ηλικίας, ο αρθρικός χόνδρος αρχίζει να εκφυλίζεται: χάνει την ελαστικότητά του και την ανθεκτικότητά του και γίνεται ευαίσθητος σε μικροτραυματισμούς, οι οποίοι δύσκολα μπορούν να επουλωθούν. 

Οι συνεχείς μικροτραυματισμοί του αρθρικού χόνδρου οδηγούν σταδιακά στην καταστροφή του και συνεπώς στην ελαττωματική του λειτουργία. 

Ο φθαρμένος-ελαττωματικός αρθρικός χόνδρος δεν μπορεί πλέον να μειώσει την τριβή μεταξύ των αρθρικών επιφανειών, με αποτέλεσμα η κίνηση της άρθρωσης να γίνεται προβληματική και επώδυνη. 

Η εκφύλιση-φθορά του αρθρικού χόνδρου σηματοδοτεί την εγκατάσταση της οστεοαρθρίτδας.

Στάδια Οστεοαρθρίτιδας γόνατος

Ποιά είναι τα συμπτώματα των ασθενών με οστεοαρθρίτιδα ;

• Το βασικό σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας είναι ο πόνος. Σε αρχικά στάδια της νόσου, οι ασθενείς αισθάνονται πόνο στην πάσχουσα άρθρωση έπειτα από δραστηριότητα (πχ ορθοστασία, βάδιση, χρήση κλίμακας, άρση βάρους) ενώ, σε σοβαρότερες μορφές οστεοαρθρίτιδας, ο πόνος εμφανίζεται και κατά την ηρεμία. Παράλληλα, οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν 
• χωλότητα (δυσκολία βάδισης – αν πρόκειται για ισχίο, γόνατο ή ποδοκνημική)
• δυσκαμψία (δυσκολία κίνησης) 
• αστάθεια
• συχνά επεισόδια ύδραρθρου (οίδημα-πρήξιμο της άρθρωσης). 
• κριγμό (ήχος τριβής κατά την κίνηση της άρθρωσης)

Πώς διαγιγνώσκεται η πάθηση;

Η διάγνωση της οστεοαρθρίτδας είναι κλινική, βασίζεται δηλαδή στο ιστορικό και στην κλινική εξέταση των ασθενών και επιβεβαιώνεται με απλό ακτινογραφικό έλεγχο. Ακτινολογικά στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της οστεοαρθρίτιδας είναι:

• η στένωση του μεσάρθριου διαστήματος
• η ανωμαλία των αρθρικών επιφανειών
• οι κύστεις
• τα οστεόφυτα
• η παραμόρφωση της άρθρωσης. 

Ποιά είναι η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας;

Η αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, την ηλικία και το λειτουργικό επίπεδο των ασθενών. 

Σε νέους ασθενείς και σε περιπτώσεις μέτριας οστεοαρθρίτδας, η αντιμετώπιση είναι συντηρητική (μη χειρουργική). 

Γενικά, συνιστάται:

• απώλεια ή έλεγχος του σωματικού βάρους
• τροποποίηση δραστηριοτήτων 
• κοινά παυσίπονα  
• ήπια άσκηση ή φυσικοθεραπεία. 

Παράλληλα, μπορούμε να συμπληρώσουμε τη συντηρητική θεραπεία με την εφαρμογή αναίμακτων βιολογικών θεραπειών, όπως είναι η  ενδοαρθρική έγχυση (ένεση): 

• υαλουρονικού οξεός υψηλού μοριακού βάρους
• αυτόλογων βιολογικών παραγόντων

PRP – Πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Η ενδοαρθρική χορήγηση του PRP στην πάσχουσα άρθρωση επιβραδύνει την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας και μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων της νόσου.

Πότε χρειάζεται επέμβαση;

Ο βαθμός σοβαρότητας της νόσου και η ηλικία του ασθενούς αποτελούν τα βασικότερα κριτήρια. 

Γενικά, η χειρουργική θεραπεία ενδείκνειται σε μέτρια προς σοβαρού βαθμού οστεοαρθρίτιδα και σε ασθενείς άνω των 50 ετών. 

Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις νεότερων ηλικιακά ασθενών με προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα (συνήθως πρόκειται για δευτεροπαθή αρθρίτιδα, πχ μετατραυματική, ρευματοειδή κλπ) στις οποίες υπάρχει ένδειξη για επεμβατική θεραπεία.

Επίσης, κριτήριο για την εφαρμογή της χειρουργικής θεραπείας είναι η ένταση των συμπτωμάτων σε συνδυασμό με την αποτυχία της συντηρητικής αγωγής. 

Οστεοαρθρίτιδα ποδοκνημικής

Πώς γίνεται το χειρουργείο;

Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί την οριστική λύση της οστεοαρθρίτιδας και συνίσταται στην εφαρμογή της ολικής αρθροπλαστικής. 

Με τη χειουργική επέμβαση, ο ορθοπαιδικός χειρουργός αφαιρεί τα φθαρμένα τμήματα της άρθρωσης και τα αντικαθιστά με μεταλλικές προθέσεις (εμφυτέυματα). 

Οι προθέσεις της ολικής αρθροπλαστικής προσομοιάζουν στην ανατομία (σχήμα και μέγεθος) και στη λειτουτργία της φυσιολογικής άρθρωσης, έτσι ώστε, ο ασθενής να αποκτήσει μία “νεα” άρθρωση σχεδόν ίδα με την “κανονική”. 

Για τη διεξαγωγή του χειρουργείου, εφαρμόζεται ραχιαία ή γενιική αναισθησία και απαιτείται ολιγοήμερη νοσηλεία στο νοσοκομείο. 

Άμεσα μετεγχειρητικά (από την πρώτη ημέρα μετά το χειρουργείο), ο ασθενής εντάσσεται σε πρόγραμμα αποκατάστασης και κινητοποιείται με τη βοήθεια του φυσικοθεραπεύτή, σύμφωνα με τις υποδείξεις του θεράποντος ορθοπαιδικού. 

Πόση διάρκεια ζωής έχει η ολική αρθροπλαστική γόνατος;

Η μακροβιώτητα της αρθροπλαστικής εξαρτάται από παράγοντες που αφορούν στον ασθενή (ηλικία, βάρος, επίπεδο δραστηριότητας) και από παράγοντες που αφορούν στη χειρουργική τεχνική (καλή στερέωση των προθέσεων, τοποθέτησή τους σε σωστή θέση, σεβασμός των μαλακών μορίων της άρθρωσης). 

Γενικά, η ολική αρθροπλαστική αποτελεί μια επέμβαση με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας και οι προθέσεις αντέχουν συνήθως για δεκαετίες. 

Ειδικά σήμερα, έχουμε στη διάθεσή μας τεχνολογίες  (ρομποτικά συστήματα, πλοήγηση, κατασκευή εξατομικευμένων εργαλείων) που μας επιτρέπουν να εφαρμόζουμε εξατομικευμένες τεχνικές για κάθε άρθωση ξεχωριστά και να εξασφαλίζουμε στους ασθενείς μας ένα πολύ καλό επίπεδο ζωής.